Controle van de verklaringen

DigiToegankelijk controleert de verklaringen die gepubliceerd worden in het register, en geeft verbetertips. Op die manier helpen wij overheidsorganisaties om te voldoen aan de wet voor digitale toegankelijkheid.

Wat controleren wij?

Wij controleren de verklaring en bijbehorende onderzoeksrapporten met een checklist. Het gaat daarbij om de vorm van de verklaring en de onderbouwing. We kijken dus niet naar de inhoud. Dat doen instanties die belast zijn met toezicht en handhaving.

Als een verklaring in orde is zetten wij er de opmerking 'onderbouwing toereikend' bij. Zijn er verbeterpunten? Dan sturen wij een mail.

Veel eisen aan rapport

Verklaringen moeten onderbouwd worden met één of meer toegankelijkheidsonderzoeken. Veel van de punten uit de checklist gaan over deze rapporten. De onderzoeker moet zorgen dat het opgeleverde rapport aan de punten uit de checklist voldoet.

Bekijk ook een voorbeeld voor de opbouw van een toegankelijkheidsrapport.

De checklist

Met deze checklist controleert DigiToegankelijk of een verklaring in orde is. Gebruik deze checklist zelf ook om te controleren of jouw verklaring goed in elkaar zit.

Deel 1: Eisen aan verklaring en onderbouwing

Nr Controlekenmerk Uitleg
1

Verklaring is up-to-date

De verklaring is niet meer dan 1 jaar geleden voor het laatst bijgewerkt.

Toegankelijkheid is een proces waar je als organisatie aan moet blijven werken. Houd je verklaring daarom up-to-date.
2

De contactlinks werken

Alle e-mailadressen en links naar contactpagina’s in de verklaring werken.

Overheidsorganisaties moeten bezoekers een manier geven om contact op te nemen over de toegankelijkheid van de website of app.
3

Er zijn directe link(s) naar rapport(en) gebruikt

Voor elk afzonderlijk rapport is een unieke link toegevoegd die direct naar het rapport leidt. Dat rapport is gepubliceerd op een website van de overheidsorganisatie zelf, of eventueel op de website van het onderzoeksbureau.

DigiToegankelijk en toezichthouders kunnen wijzigingen in de verklaring zo beter controleren. Dit mag dus niet:

  • een link naar een algemene pagina over toegankelijkheid op de eigen website, waarop een link naar het rapport staat;
  • een link naar een pagina op de eigen website waar meerdere rapporten staan;
  • een link naar een managementsamenvatting van het rapport;
  • een link naar een toegankelijkheidscertificaat;
  • een link naar een pagina achter een inlogscherm.
4

Alle onderdelen van site of app zijn onderzocht

Alle (sub)domeinen van de site of versies van de app die in de verklaring zijn genoemd, zijn  volledig onderzocht. Dit moet terug te zien zijn in de onderzoeksrapporten.

Wordt een algemeen (deel)onderzoek gebruikt als onderbouwing? Dan staat in de toelichting van de verklaring waarom dit onderzoek een geldige onderbouwing is.

Als in de verklaring het hoofddomein wordt genoemd en een aantal subdomeinen, dan moeten er dus onderzoeksrapporten zijn toegevoegd voor al deze (sub)domeinen.

En in die onderzoeksrapporten mogen geen zaken zijn uitgesloten (zoals formulieren, pdf’s, of bepaalde subdomeinen) die wél in de scope van de verklaring staan.

Alleen de wettelijke uitzonderingen uit artikel 2 van het Besluit digitale toegankelijkheid overheid mogen in onderzoeken buiten scope zijn geplaatst.

5

Alle 50 eisen van de norm WCAG 2.1 op niveau A en AA zijn onderzocht

Alle 50 eisen van WCAG 2.1 op niveau A en AA moeten zijn onderzocht. Dat kan in 1 onderzoek of verdeeld over meerdere deelonderzoeken.

In elk bijgevoegd onderzoeksrapport staat een overzicht van het aantal eisen dat is onderzocht, én het aantal waaraan is voldaan.

Het is mogelijk dat delen van de website of app apart zijn onderzocht (bijvoorbeeld inhoud en techniek). In dat geval moeten de rapporten samen alle 50 eisen behandelen.
6

De status klopt

Status A en B zijn onderbouwd met geldige onderzoeksrapporten waaruit de status blijkt.

Zijn die er niet, dan krijgt de verklaring status C of D. Bij status C vul je een datum in waarop je de site of app laat onderzoeken of opheft. Die datum mag niet verlopen zijn en ook niet meer dan 6 maanden in de toekomst liggen.

Een verklaring krijgt status A als er volledig, correct en actueel onderzoek is, én daaruit blijkt dat de website of app aan alle 50 eisen voldoet.

Ook voor status B heb je een volledig onderzoek nodig, maar er mogen nog wel fouten in het rapport staan.

De invulassistent berekent de status automatisch op basis van wat je hebt ingevuld. Bij status C moet de website of app binnen 6 maanden na publicatie van de verklaring worden onderzocht of opgeheven. Buiten die termijn krijgt de verklaring status D.

Deel 2: Eisen aan elk onderzoeksrapport

Nr Controlekenmerk Extra uitleg
7

De onderzoeksmethode WCAG-EM of een gelijkwaardige methode is gebruikt

In elk bijgevoegd onderzoeksrapport staat dat het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van de onderzoeksmethode WCAG-EM of een gelijkwaardige methode.

WCAG-EM is een onderzoeksmethode om websites en apps te onderzoeken op toegankelijkheid en hierover te rapporteren.
8

Eventuele automatische tools voldoen aan het ACT Rules Format

Is een deel van het onderzoek met (semi-)automatische testtools uitgevoerd? Dan moeten die tools gebaseerd zijn op algoritmen die in het ACT Rules Format staan.

Het ACT Rules Format van het W3C beschrijft hoe automatische toegankelijkheidstesten geschreven kunnen worden. Zo test iedereen op dezelfde manier.
9

De scope van het onderzoek is genoemd

De scope of reikwijdte van het onderzoek is beschreven in het rapport. Meestal is dit een lijst van hoofd- en eventueel subdomeinen die zijn onderzocht, of versies van een app. Ook staat hier welke onderdelen eventueel niet zijn meegenomen bij het onderzoek, en om welke reden.

Dit is stap 1.a. van WCAG-EM. Let op: het is belangrijk dat de scope van de bijgevoegde onderzoeksrapporten hetzelfde is als die van de verklaring zelf (punt 4 van deze checklist). 
10

Het basisniveau van toegankelijkheidsondersteuning is genoemd

In elk bijgevoegd onderzoeksrapport staat wat het 'basisniveau van toegankelijkheidsondersteuning' is.

Dit is stap 1.c. van WCAG-EM. In het rapport staat bijvoorbeeld: 'de website is geschikt voor alle gangbare browsers en hulpapparatuur.'
11

De gebruikte technologieën van de website of app zijn genoemd

In elk bijgevoegd onderzoeksrapport staat welke technologieën voor de website of app zijn gebruikt.

Dit is stap 2.d. van WCAG-EM. In het rapport staat bijvoorbeeld: 'De technologieën HTML, CSS, JS (incl. framework [naam]), pdf, SMIL en WAI-ARIA, waarvoor technieken zijn gedocumenteerd in https://www.w3.org/WAI/WCAG21/Techniques/'
12

De steekproef staat in het rapport

In elk bijgevoegd onderzoeksrapport staat een lijst van de pagina’s of schermen die deel uitmaken van de steekproef.

Dit is stap 3 van WCAG-EM. Let op: WCAG-EM schrijft ook voor hóe je zo’n steekproef op de juiste manier selecteert. Met 'steekproef' bedoelen we niet hetzelfde als met 'scope' (punt 9 van deze checklist). Je neemt een steekproef van de domeinen of versies van de app die in de scope zijn genoemd. De steekproef bestaat dus uit een aantal pagina's of schermen van de website of app.
13

De bij het onderzoek gebruikte browsers en softwareprogramma's zijn genoemd

In elk bijgevoegd onderzoeksrapport staat welke browsers en softwareprogramma's zijn gebruikt bij het onderzoek. De versienummers van die browsers en programma's zijn ook vermeld.

Dit is onderdeel van stap 5.b. van WCAG-EM. Let erop dat je ook de versienummers noemt, en niet 'de laatste versie' of 'de meest recente versie'. Dat is niet duidelijk voor iemand die het rapport op een later moment leest.
14

De naam van de onderzoeker of het onderzoeksbureau is genoemd

In elk bijgevoegd onderzoeksrapport staat welk persoon of bureau het onderzoek heeft uitgevoerd.

Dit is onderdeel van stap 5.a. van WCAG-EM.
15

Het onderzoek is niet meer dan 3 jaar oud

De onderzoeksresultaten mogen niet meer dan 3 jaar oud zijn. Als er meerdere rapporten zijn, geldt dit dus voor het oudste rapport.

Onderzoeksresultaten zijn maximaal 3 jaar geldig. Daarna moet je een nieuw onderzoek uit laten voeren. Natuurlijk is het logisch dat je ook nieuw of aanvullend onderzoek laat uitvoeren bij ingrijpende veranderingen of uitbreidingen van de website of app .

 

Zijn er verbeterpunten? Dan krijg je van ons een mail met meer uitleg.

Mail met verbeterpunten

Verbeterpunten mailen wij naar de persoon die de verklaring heeft opgesteld. Er komt ‘onderbouwing ontoereikend’ te staan in het register met verklaringen, tot de verklaring is verbeterd. Die opmerking verschijnt ook bij het toegankelijkheidslabel van de website of app, en in het dashboard. Ook in de voortgangsrapportage aan de Eerste en Tweede Kamer wordt het resultaat van onze controle vermeld.