Op 2 april ging de nieuwste versie van de KopieID-app live. Deze app voldeed voor de livegang al aan alle eisen voor digitale toegankelijkheid en had daarmee dus bij de lancering een toegankelijkheidsverklaring met de A-status. Rozhan Shirakvand, projectmanager bij Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG), vertelt hoe het gelukt is om de app te laten voldoen aan alle WCAG criteria.
Wat is de KopieID-app?
Met de KopieID-app kan de gebruiker een veilige kopie van zijn identiteitsdocument maken. Dit kun je bijvoorbeeld nodig hebben bij het afsluiten van sommige abonnementen of bij het inchecken bij een event of dienst. De app herkent inmiddels 30 verschillende identiteitsdocumenten. Het maakt een scan van het document en biedt de mogelijkheid om alle gegevens die niet nodig zijn te verbergen. Deze worden op de scan zwart gemaakt. Daarnaast wordt een watermerk geplaatst om de echtheid te waarborgen. Met de app kun je het gescande document bewaren om later nog eens te gebruiken en je kunt het delen via alle gangbare digitale kanalen.
Behoefte aan een nieuwe versie van KopieID-app
Twee jaar geleden werd besloten om de toenmalige versie van de KopieID-app opnieuw te ontwikkelen. De aanleiding hiervoor was dat de app niet meer voldeed aan de architectuur-en ontwerpeisen van RvIG en aan de privacy-standaards van de overheid. Ook de toegankelijkheid was niet op orde. Men besloot om een ontwerp te laten maken voor een native app. Dat is een app die specifiek ontwikkeld wordt voor één enkel platform. Voor Android en iOS zijn dus twee verschillende apps nodig.
Ervaring met digitale toegankelijkheid nodig bij het ontwerp
Het eerste prototype werd ontwikkeld in Maze. Hiermee kun je goed testen met gebruikers zonder vooraf een grote investering te hoeven doen. Het is belangrijk dat veel doelgroepen vanaf het begin meedenken met het ontwerp. Dat laatste was voor RvIG dan ook een essentieel criterium bij de keuze van een leverancier: “De leverancier die onze app gaat bouwen moet natuurlijk in staat zijn een native ontwerp te maken voor iOS en Android. Maar minstens zo belangrijk voor ons is dat die leverancier ook ervaring heeft in het testen met mensen met een beperking.”
Minstens zo belangrijk voor ons is dat die leverancier ook ervaring heeft in het testen met mensen met een beperking.
Digitale toegankelijkheid meegenomen in de bouw
RvIG heeft uiteindelijk het Mobile Competence Center (MCC) van de Belastingdienst de opdracht gegeven de app te bouwen. Het MCC was niet alleen in staat om te helpen met het bouwen van native apps. Zij heeft ook ervaring met het doorlopen van alle stappen die nodig zijn om een digitaal toegankelijke app te maken. Men laat in verschillende fasen van de ontwikkeling van de app ervaringsdeskundigen meekijken zodat al tijdens die fasen gestuurd kan worden op het gebied van digitale toegankelijkheid.”
App gebouwd in platform standaard componenten
Naast een native ontwerp, wilde RvIG graag een makkelijk te onderhouden app. Het liefst wilde RvIG de app gebouwd hebben in standaard componenten, zodat ze gebruik kon maken van datgene wat al ontwikkeld was. Het voordeel is dat het veel goedkoper is en dat het makkelijker te onderhouden is. Dit bleek een lastige uitdaging, omdat niet alles standaard voorhanden was. Om te voldoen aan digitale toegankelijkheidseisen zijn er veel gesprekken geweest tussen de ontwikkelaar en Apple en Google.
Doorbraak in eind 2023
In november en december van 2023 raakte het project in een stroomversnelling. Hiervoor waren drie belangrijke redenen:
- RvIG heeft het initiatief genomen om de ontwikkelaars met veel verschillende expertises bij elkaar aan tafel te zetten. Zo zaten UX designers aan tafel met de IT-architect, die weer in contact stond met Apple en Google. En dan zaten ook nog gebruikers aan tafel;
- Het feit dat ontwikkelaars direct in contact waren met het bureau dat de toegankelijkheid onderzocht, is veel effectiever geweest en heeft ook veel tijd bespaard;
- De digitale toegankelijkheidseisen voor apps zijn best lastig. De expertise en het advies van Paul van Workum van DigiToegankelijk heeft geholpen om de juiste keuzes te maken. Dit vond bijvoorbeeld plaats in de vorm van trainingen voor ontwikkelaars
Het feit dat ontwikkelaars direct in contact waren met het bureau dat de toegankelijkheid onderzocht, is veel effectiever geweest.
Wat zijn de belangrijkste tips van RvIG voor collega-organisaties?
- Zorg ervoor dat je in de ontwikkelfase al een goede IT-partner hebt met ervaring op het gebied van digitale toegankelijkheid. Daarmee voorkom je dat je in een latere fase een hoop kosten moet maken om functionaliteiten alsnog digitaal toegankelijk te krijgen.
- Zorg ervoor dat verschillende rollen, zoals ontwerpers en ontwikkelaars, goed op de hoogte zijn van het ontwerpen en realiseren van een app volgens de toegankelijkheidseisen. Zorg er bovendien voor dat ze in gesprek gaan met de grote leveranciers Apple en Google over digitale toegankelijkheid. Veel ontwikkelaars hebben net niet voldoende ervaring op dat vlak.
- Zet alle verschillende disciplines bij elkaar aan tafel: architectuur, UX-design en eindgebruiker. En dan liefst ook nog een expert op het gebied van digitale toegankelijkheid.